در ایران کهن25روز قبل از نوروز در میدان شهر 12ستون از خشت خام می ساختند و بر این ستونها از12دانه گیاه مختلف سبزه عید را می کاشتند و در ششمین روز فروردین با سرود و شادی این سبزه ها را می کندند و برای فرخندگی?آنها را به اطراف پخش میکردند!
با اینکه دیگر رسم برپا کردن ستونهای سبز در میدان شهر از بین رفته اما هنوز هم در خانواده های ایرانی این رسم باقی مانده که چند روز قبل از شروع عید اقدام به سبز کردن بذر موردعلاقه خود می کنند.شاید خرید یک سبزه بسیار راحتر از سبز کردن سبزه در خانه باشد اما لذت سبز کردن سبزه نوروز در منازل به کمی زحمت می ارزد.امتحان کنید!
کاشتن سبزه کار سختی نیست.اول باید ظرف مناسبش را انتخاب کنید و همینطور دانه موردعلاقه تان.ساده ترین روش کاشتن سبزه این ست که مقداری از بذر را در آب خیس کنید و بعد در ظرفی بپاشید.حتما روی بذرها را با دستمال مرطوب بپوشانید و مرتب با آبپاش سطح آنرا مرطوب نگه دارید.میزان آبی که به بذرها میدهید نه آنقدر کم باشد که جوانه نزنند نه آنقدر زیاد که بگندد.دقت کنید حداقل12روز برای سبز شدن آنها لازم ست.بعد از اینکه سبزها تا یک الی دو سانتی متر جوانه زد ریشه نیاز به آبیاری چندانی ندارد .در این مرحله یک فوت کوزه گری وجود دارد!! استفاده از کود اوره به میزان یک قاشق چایخوری در یک لیتر آب و یا کود مایع برای پرپشتی و رشد سبزه تاثیر زیادی دارد.
- از ظروف فلزی برای سبز کردن سبزه استفاده نکنید.
- استفاده از ظروف سفالی و چینی نتیجه بهتری خواهد داشت تا ظروف پلاستیکی.
- از هر بذری که استفاده می کنید24 ساعت قبل در آب خیسش کنید.
- هر قدر قطر بستر کمتر باشد عمر سبزه بیشتر میشود.
- بهترین روش آبیاری غبارپاشی ست استفاده از روشهای غرقابی خیلی مناسب نیست.
- کود مایع را نصف دستورالعمل استفاده کنید چون محیط کاشت گیاه شما آب ست نه خاک!
- آبی که در طی مراحل کشت سبزه عید استفاده می کنید آب ولرم باشد.
- اگر در محیط گرم و خشک زندگی می کنید تا مرحله ای که جوانه ها هنوز به یک سانت نرسیده اند از پارچه مرطوب استفاده کنید.
بذرهای مناسب برای سبزه:
از بذر انواع سبزیجات میتوانید کمک بگیرید؛ هر کدام که دمِ دست باشند. مقداری عدس، ماش، گندم در هر خانهای پیدا میشود. در مورد سبز کردن سبزه، ارزان بودن بذرهای تهیه شده اهمیت دارد بخصوص موقعی که بخواهیم در چند بشقاب یا در چند سینی سبزه سبز کنیم. بذر گندم و جو ارزانتر از سایر بذرها هستند. یادتان باشد که این گونه بذرها باید سالم و تازه باشند. اگر آنها را چند سال در خانه نگهداری کردهاید دیگر قوه رشد خود را از دست داده و سبز نمیشوند.
روش سبز کردن سبزه:
برای یک بشقاب سبزه حدودا پنجاه تا صد گرم بذر کفایت میکند. بذرها را در آب خیس کنید. بعد از یک شبانهروز که کاملاً خیس خوردند آنها را لای یک پارچه مرطوب پیچیده و در بشقاب قرار دهید. نباید بشقابی که این پارچه در آن قرار دارد از آب پر شود فقط باید مرتب پارچه را خیس کنیم تا رطوبت کافی به بذرها برسد. در این مدت هر روز مقداری آب روی پارچه میریزیم و بذرها را به وسیله پارچه از نور محافظت میکنیم. اگر پاشیدنِ آب را فراموش کنید بذرها دچار مشکل گشته و سبز نمیشوند. با وجود رطوبت کافی و تاریکیِ مطلق، بذرها به تدریج جوانه میزنند. وقتی بذرها جوانه زدند آنها را در یک بشقاب گود ریخته و با دست پهن میکنیم طوری که روی هم انباشه نشوند؛ اما باز هم برای مدت یک شبانهروز پارچهای روی بشقاب میکشیم، مقدار کمی آب در بشقاب میریزیم و پارچه را خیس نگه میداریم. روز بعد پارچه را برداشته و بشقاب را در محل پر نور و آفتابی قرار میدهیم. به تدریج سبزهها سبز شده و رشد میکنند. در این مدت مرتب به آن آب میدهیم. هر بار در موقع آبیاری آبهای اضافه را که در زیر بشقاب جمع شده خالی کنید و آب تازه به آن بدهید.
سعی کنید در کفِ بشقاب آب زیاد جمع نشود زیرا موجب پوسیدگی سبزهها میگردد. در مقابل نور آفتاب سبزهها به سرعت رشد میکنند. اگر بخواهیم تا سیزده نوروز سبزه را نگه داریم بهتر است اجازه ندهیم که سبزهها با سرعت زیاد رشد کنند. برای اینکه سبزه به تدریج رشد کند میتوان آن را در محل خنک قرار داد. سرما از رشد سریع سبزه جلوگیری میکند.
سبزههای کوزهای:
کوزه سبز نیز جالب است. با استفاده از یک کوزه سفالی و مقداری بذر ترهتیزک (شاهی) میتوانیم سبزه کوزهای درست کنیم. ابتدا کوزه را از آب پر میکنیم و برای مدت یک شبانهروز آن را همانطور پر از آب نگه میداریم تا جدار کوزه کاملاً خیس شود. سپس یک جوراب نایلونی روی کوزه میکشیم. بذر شاهی را که قبلاً برای مدت بیست و چهار ساعت در آب خیس کردهایم به آرامی با دست روی نایلون میکشیم طوری که بذرها که حالا دیگر بعد از خیس شدن کاملاً ژلهای شدهاند به طور یکنواخت همه جا پخش شوند.بذر شاهی به آسانی به سطح جوراب نایلونی میچسبد. کوزه را همواره پر از آب نگه میداریم. چون هر روز مقداری از آب کوزه تبخیر میشود باید به طور مرتب در آن آب بریزیم.. آب از داخل کوزه به جداره آن راه یافته و به بیرون تراوش نموده جوراب را مرطوب میکند به این ترتیب بذر شاهی جوانه زده و ریشهها به سطح بیرونی کوزه میچسبند. کوزه را در محل پر نور قرار دهید و گاهگداری آن را بچرخانید تا نور به همه جای آن برسد. بعد از چند روز کوزه سبز شده و از تماشای آن لذت خواهید برد.
منبع:bebin.ir
|